ซักประวัติและตรวจร่างกายอย่างละเอียดค้นหาสาเหตุของอาการบาดเจ็บที่แท้จริง พร้อมวางแผนการรักษาอย่างมีประสิทธิภาพ และป้องกันไม่ให้กลับมาบาดเจ็บซ้ำ
การซักประวัติและตรวจร่างกายเป็นขั้นตอนสำคัญในการทำกายภาพบำบัด เพื่อประเมินสภาวะสุขภาพและหาวิธีการรักษาที่เหมาะสมที่สุดสำหรับผู้ป่วย โดยขั้นตอนหลักๆ มีดังนี้:
1. การซักประวัติ (History Taking)
- การถามประวัติอาการ:
- ผู้ป่วยเริ่มมีอาการเมื่อไร? อาการมีความรุนแรงและความถี่อย่างไร?
- อะไรที่ทำให้อาการแย่ลงหรือดีขึ้น?
- อาการมีลักษณะอย่างไร (เช่น ปวด, ชา, บวม)?
- การถามประวัติสุขภาพทั่วไป:
- ประวัติการเจ็บป่วยหรืออุบัติเหตุก่อนหน้า
- ประวัติการผ่าตัด, การใช้ยาหรืออาหารเสริม
- ประวัติโรคทางกรรมพันธุ์ในครอบครัว
- การถามประวัติการใช้ชีวิต:
- การทำงาน, การออกกำลังกาย, การใช้เวลาในชีวิตประจำวัน
- ลักษณะการนั่ง, การนอน, การยืนที่อาจมีผลต่ออาการ
2. การตรวจร่างกาย (Physical Examination)
- การสังเกตการณ์ (Observation):
- สังเกตรูปร่างท่าทางการยืน การเดิน และลักษณะการเคลื่อนไหว
- การมองหาสัญญาณของการบวม ช้ำ หรือการเปลี่ยนแปลงของผิวหนัง
- การสัมผัส (Palpation):
- การสัมผัสกล้ามเนื้อ ข้อต่อ และเนื้อเยื่อต่างๆ เพื่อหาจุดที่มีความตึงเครียด ความเจ็บปวด หรือการอักเสบ
- การตรวจการเคลื่อนไหว (Range of Motion – ROM):
- ทดสอบการเคลื่อนไหวของข้อต่อและกล้ามเนื้อ เพื่อดูว่าสามารถเคลื่อนไหวได้เต็มที่หรือไม่
- การตรวจความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ (Muscle Strength Testing):
- ทดสอบความแข็งแรงของกล้ามเนื้อแต่ละกลุ่ม เพื่อประเมินความสามารถในการรับแรง
- การตรวจระบบประสาท (Neurological Examination):
- ตรวจสอบการทำงานของระบบประสาท เช่น การทดสอบปฏิกิริยาตอบสนอง, การรับรู้ทางสัมผัส, และการประเมินการทำงานของเส้นประสาทส่วนปลาย
- การตรวจความมั่นคงของข้อต่อ (Joint Stability Testing):
- ตรวจสอบความมั่นคงและการทำงานของข้อต่อ เพื่อหาสัญญาณของการเคลื่อนไหวผิดปกติ
3. การวิเคราะห์ผล (Assessment and Analysis)
- รวมข้อมูลจากการซักประวัติและตรวจร่างกาย เพื่อนำมาวิเคราะห์หาสาเหตุของปัญหา
- กำหนดแผนการรักษาและเป้าหมายในการฟื้นฟู โดยพิจารณาจากผลการตรวจและความต้องการของผู้ป่วย
4. การกำหนดแผนการรักษา (Treatment Planning)
- กำหนดวิธีการรักษา เช่น การทำหัตถการ Manual Therapy, การออกกำลังกายเพื่อฟื้นฟู, การใช้เครื่องมือหรือเทคโนโลยีทางกายภาพบำบัด
- กำหนดระยะเวลาและความถี่ในการรักษา รวมถึงการประเมินผลระหว่างการรักษา
